BÀI 35 : BENZEN và ĐỒNG ĐẲNG

Posted on 29.02.2012 by Trần Thanh Phong

BÀI 35

BENZEN và ĐỒNG ĐẲNG

–0O0–

I> TÍNH CHấT CHUNG

1. benzen  C6H6: có cấu tạo mạch vòng 6, chứa ba nối đôi “=”

2. Toluen : C6H5– CH3

C8H10:  

C6H5– CH3 C6H5– CH3: etylbenzen

CH3 – C6H5 – CH3  : xilen

  • o – xilen (1, 2 – đimetylbenzen) o – : otho –
  • m – xilen (1, 3 – đimetylbenzen) . m – đọc “meta-”
  • p – xilen (1, 4 – đimetylbenzen) . p – đọc “para -”

đồng đẳng benzen : CnH2n – 6. (n ≥ 6)

2. gọi tên :

Nhóm ankyl + benzen

3. tính chất vật lí :

  • Các hiđrocacbon thơm đều là chất lỏng hoặc rắn ở điều kiện thường, nhiệt độ sôi tăng theo chiều của của phân tử khối.
  • Các hiđrocacbon thơm ở thể lỏng có mùi thơm đặc trưng, không tan trong nước, có khả năng tan trong nhiều chất hữu cơ.

II> TÍNH CHấT HÓA HỌC :

1. Phản ứng thế :

Thế H trong vòng benzen :

Benzen +  Br2 —> brombenzen + khí hiđro bromua

C6H5 – H + Br2 \xrightarrow{bot Fe}  C6H5 – Br + HBr

CH3 – C6H4  – H + Br2 \xrightarrow{bot Fe}  CH3 – C6H4 – Br + HBr

Benzen + HNO3 (đặc)—> nitrobenzen  (màu vàng nhạt)+ H2O

C6H5 – H + HNO3 (đặc) \xrightarrow{H2SO4 dac}  C6H5 – NO2 + H2O

CH3 – C6H4 – H + HNO3 (đặc) \xrightarrow{H2SO4 dac}  CH3 – C6H4 – NO2 + H2O

Thế H trong mạch  nhánh :

C6H5 –CH2 – H + Br2 \xrightarrow{t^0}  C6H5 –CH2 – Br + HBr

2. Phản ứng cộng :

Cộng  H2: tạo thành xiclohexan.

C6H6 + H2 \xrightarrow{t^0,Ni}  C6H12

Cộng  Cl2: tạo thành 6.6.6.

C6H6 + 3 Cl2 \xrightarrow{askt}  C6H6Cl6

3. Phản ứng oxi hóa :

Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn :

C6H5 –CH3 + 2 KMnO4 \xrightarrow{t^0}  C6H5 –COOK + 2 MnO2 + H2O

Phản ứng oxi hóa hoàn toàn :

CnH2n – 6 +  \frac{3n-3}{2} O2 \xrightarrow{t^0}  n CO2 + (n – 3)H2O

======================

BÀI TẬP SGK CB :

BÀI 5 TRANG 160 :

Gọi hiđrôcacbon X : CxHy.

Phản ứng cháy :

CxHy  +  (x + y/2) O2 \xrightarrow{t^0}  x  CO2 + y/2 H2O

a mol

Ta có : 44ax = 4,28.18ay/2

=>\frac{y}{x} =\frac{8}{7}

CTPT : (C7H8)n  M = 92n.

Ta có : D X/kk = 3,17 = > M = 3,17.29 = 92

=>92n = 92 => n  = 1.

Vậy : X là C7H8.

CTCT : X (Toluen ): C6H5– CH3

C6H5 –CH3 + 2 KMnO4 \xrightarrow{t^0}  C6H5 –COOK + 2 MnO2 + H2O

=====================================

BÀI TẬP RÈN LUYỆN :

BÀI 1:

  1. Viết các phương trình điều chế phản ứng các chất sau :
  2. Trinitro benzen từ metan.
  3. Thuốc trừ sâu 6.6.6 từ đá vôi và than đá.
  4. Thuốc nổ T.N.T từ hetan

BÀI 2 :

Chất A là đồng đẳng của benzen. Khi đốt cháy hoàn toàn 1,50g A thu được 2,52 lít khí CO2 (đktc).

  1. Xác định CTPT của A.
  2. Viết các CTCT và gọi tên của A.
  3. Khi A tác dụng brom cho ra monobrom duy nhất. Xác định CTCT đúng của A.

BÀI 3 :

Phân biệt các chất : benzen, toluen, strilen, hex-1-in.

Filed under: hóa hữu cơ, Lớp 11 | Tagged: | 5 Comments »